Gjilpėrat mbėrthyese :
nga Guy de MAUPASSANT
- Ah ! i dashur, sa tė liga, femrat !
- Pėrse e thua kėtė ?
- Sepse ma kanė punuar keq.
- Ty ?
- Po, mua.
- Femrat, apo njė femėr ?
- Dy femra.
- Dy femra nė tė njėjtėn kohė ?
- Po.
- E qysh ta kanė hedhur ?
Dy tė rinjtė ishin ulur pėrpara njė kafeneje tė madhe tė bulevardit dhe pinin likere tė pėrziera me ujė, nga kėto aperitivet qė duken si lėngje tė bėra me tė gjitha nuancat e njė kutie bojėrash.
Ata kishin pothuaj tė njėjtėn moshė : njėzet e pesė deri tridhjetė. Njėri ishte bjond e tjetri brun. Ata kishin gjysmė-elegancėn e kambistėve, tė atyre qė shkojnė nė Bursė dhe nėpėr sallone, qė shkojnė ngado, jetojnė ngado, dashurojnė ngado. Bruni mori fjalėn :
- Ta kam thėnė lidhjen time, apo jo, me atė borgjezen e vogėl tė takuar nė plazhin e Dieppe ?
- Po.
- I dashur, ti e di ēėshtė kjo. Kisha njė dashnore nė Paris, njė qė e dua tmerrėsisht, njė mikeshė tė vjetėr, njė mikeshė tė mirė, e zakonshme pra, dhe kam ndėrmend tė rri me tė.
- E zakonshme pėr ty ?
- Po, pėr mua dhe pėr tė. Ajo ėshtė e martuar me njė burrė tė ndershėm, qė e dua dhe atė njėlloj, njė djalė mjaft i pėrzemėrt, njė shok i vėrtetė ! Le tė themi qė kjo ėshtė njė shtėpi ku e kisha strehuar jetėn time.
- Edhe ?
- Epo ja ! ato nuk mund ta braktisin Parisin, dhe kėshtu qė e kam parė veten vejush nė Dieppe.
- Pėrse kishte shkuar ti nė Dieppe ?
- Pėr tė ndryshuar ajėr. Nuk mund tė rrish tėrė kohės nė bulevard.
- Pra ?
- Pra e kam takuar mbi plazh vogėlushen qė tė fola.
- Gruan e shefit tė zyrės ?
- Po. Ajo mėrzitej shumė. I shoqi, veē kėsaj, vinte vetėm tė dielave, dhe ai ėshtė tejet i shėmtuar. E kuptoj vogėlushen. Pra ne kemi qeshur dhe vallėzuar sė bashku.
- Dhe jo vetėm kaq, besoj ?
- Po, mė vonė. Tė themi qė ne jemi takuar, e kemi pėlqyer njėri-tjetrin, ia kam thėnė kėtė, ajo mė ka bėrė qė tia pėrsėris pėr tė kuptuar mė mirė, dhe pastaj nuk ka kundėrshtuar.
- E dashuroje ?
- Po, pak ; ėshtė shumė e mirė.
- Po tjetra ?
- Tjetra ishte nė Paris ! Pėrgjatė gjashtė javėsh, kjo ka qenė shumė mirė dhe ne jemi kthyer kėtu mė tė afruar sa ska. Mos vallė di ti ndonjė mėnyrė tė prishesh me njė femėr, kur kjo femėr nuk tė ka asnjė faj ?
- Po, di.
- E si ia bėn ?
- E lė.
- Por si ia bėn pėr ta lėnė ?
- Nuk shkoj mė tek ajo.
- Po nėse vjen ajo tek ty ?
- Nuk
nuk jam aty.
- Po nėse vjen prapė ?
- I them qė nuk kam kohė.
- Po nėse ajo tė merr me tė mirė ?
- Sillem
sillem vrazhdė.
- Po nėse ajo e pranon kėtė ?
- I shkruaj letra anonime burrit tė saj pėr qė ai ta pėrgjojė ditėt kur vjen tek unė.
- Kjo ėshtė keq ! Kurse unė dorėzohem. Nuk di tė prishem me dikė. I koleksionoj. Ka ca qė i shoh vetėm njė herė nė vit, tė tjera ēdo dhjetė muaj, tė tjera nė kohėn e pagesės, tė tjera kur ato kanė dėshirė tė shkojnė nė kabare. Ato qė i shoh rrallė nuk mė bezdisin, por e kam tė vėshtirė me tė rejat pėr ti larguar pak.
- Dhe
- Dhe, i dashur, ēupka e vogėl ishte tejet e nxehur, pa faj, siē tė kam thėnė ! Meqė i shoqi i saj i kalon ditėt e tij nė zyrė, ajo vinte tek unė pa mė lajmėruar. Kam shpėtuar paq dy herė pa mė kapur me atė tė zakonshmen.
- Mos !
- Po. Pra, u kam dhėnė secilės ditė tė veēanta, tė caktuara pėr tė shmangur ngatėrrimet. Tė hėnėn dhe tė shtunėn sė vjetrės. Tė martėn, tė enjten dhe tė dielėn sė resė.
- E pse kjo preferencė ?
- Ah ! i dashur, ajo ėshtė mė e re.
- Tė ngeleshin vetėm dy ditė pushim.
- Mė mjafton.
- Komplimentet e mia !
- Mirėpo, merre me mend qė mė ka ndodhur historia mė qesharake dhe mė e sikletshme e botės. Qė katėr muaj gjithēka shkonte mė sė miri ; flija rehat dhe isha vėrtetė i lumtur, kur befas, tė hėnėn e fundit shpėrtheu.
Po prisja tė zakonshmen nė orėn e caktuar, nė njė e gjysėm, duke pirė njė cigare tė mirė.
Isha duke ėndėrruar, tejet i kėnaqur me veten time, kur pashė qė ora kishte kaluar. Qeshė i habitur, sepse ajo ėshtė mjaft e pėrpiktė. Por mendova ndonjė vonesė tė vogėl tė rastit. Megjithatė kaloi njė gjysmė ore, pastaj njė orė, njė orė e gjysėm dhe e kuptova qė ajo kishte patur ndonjė shkak ēfarėdo, njė migrenė ose ndonjė gjė tė papritur. Janė tepėr tė mėrzitshme kėto gjėra kėshtu, kėto pritje
tė panevojshme, tė mėrzitshme dhe acaruese. Mė nė fund, e ndava mendjen, dola jashtė dhe duke mos ditur ētė bėj, shkova tek ajo. E gjeta duke lexuar njė roman.
- Po ti, ēbėn kėtu ? i them unė.
Ajo mu pėrgjigj qetė-qetė :
- I dashuri im, nuk kam mundur, kam qenė e penguar.
- Nga ēfarė ?
- Nga
ca gjėra tė vogla.
- E
ēfarė gjėrash tė vogla ?
- Njė vizitė e mėrzitshme.
Mendoja qė ajo nuk donte tė ma thoshte arsyen e vėrtetė, dhe, meqė ajo ishte tejet e qetė, fillova tė shqetėsohesha edhe mė tepėr. Kisha ndėrmend tė kapja kohėn e humbur, tė nesėrmen me tjetrėn.
Tė martėn pra, isha tepėr
tepėr i emocionuar dhe i dashuruar, duke pritur vogėlushen time dhe madje i habitur qė ajo nuk po vinte pėrpara orės sė lėnė. E shikoja lavjerrėsin qė luhatej dhe nuka ia ndaja sytė akrepave.
Kaloi ēerek ore, pastaj njė gjysėm, pastaj dy orė
Nuk mė zinte vendi vend, bėja ecejake tė shpejta nė dhomėn time, duke ngjitur ballin pėrkundėr dritares dhe duke mbajtur vesh tek dera pėr tė dėgjuar nėse ajo po ngjiste shkallėt.
Ja pra dy orė e gjysėm, pastaj tre orė ! Rrasa kapelen nė kokė dhe vrapova tek ajo. Ajo lexonte, i dashur, lexonte njė roman !
- Po hė moj ? i thashė unė nė ankth.
Ajo mu pėrgjigj, po aq qetė sa e zakonshmja :
- I dashuri im, nuk kam mundur, kam qenė e penguar.
- Nga ēfarė ?
- Nga
ca gjėra tė vogla.
- E
ēfarė gjėrash tė vogla ?
- Njė vizitė e mėrzitshme
Sigurisht, e mora me mend menjėherė qė ajo(ato) dinte(dinin) gjithēka ; por ajo dukej megjithatė aq e qetė, aq e patrazuar, saqė e hodha poshtė hamendjen time, fillova tė besoj nė njė koincidencė tė ēuditshme, duke mos mundur tė ēoj nėpėr mend njė fshehje tė tillė nga ana e saj. Dhe pas njė ore llafosjesh miqėsore, tė prerė madje nja njėzet hyrje tė vajzės sė saj tė vogėl, mu desh tė ikja fort i mėrzitur. Dhe merre me mend qė tė nesėrmen...
- E njėjta gjė ?
- Po
dhe tė nesėrmen njėlloj. Dhe kėshtu ka zgjatur tre javė, pa shpjegim, dhe megjithėse kisha nuhatur diēka, prapė nuk e merrja vesh kėtė sjellje tė ēuditshme.
- Ato dinin gjithēka ?
- Pėr dreq ! Edhe qysh ! Ah ! kam vuajtur gjatė derisa e mėsova.
- Si e more vesh mė nė fund ?
- Me letra. Ato mė kishin dhėnė, tė njėjtėn ditė, me tė njėjtat fjalė, pushimin tim pėrfundimtar.
- Dhe ?
- Dhe ja
Ti e di, i dashur, qė femrat kanė gjithmonė me vete gjilpėra mbėrthyese. Ato tė flokėve i njoh, ju ruhem shumė, dhe bėj kujdes, por tė tjerat janė shumė mė tinzake, ato mbėrthyeset e vogla me kokė tė zezė qė na duken tė gjitha njėlloj, neve budallenjve qė jemi, por qė ato i dallojnė sikur ne dallojmė njė kalė nga njė qen.
Mirėpo, duket qė njė ditė vogėlushja ime kishte lėnė njė nga kėto mbėrthyese tė kapur pas perdes, pranė pasqyrės sime.
E zakonshmja, pėrnjėherė, e kishte dalluar mbi copėn e perdes kėtė pikė tė zezė tė madhe sa njė plesht, dhe pa thėnė asgjė e kishte marrė, pastaj nė vend tė saj kishte lėnė njė nga gjilpėrat e saj, tė zezė edhe kjo, por njė model tjetėr.
Tė nesėrmen, vogėlushja deshi tė marrė gjilpėrėn e saj dhe ajo dalloi menjėherė qė nuk ishte e vetja ; atėherė asaj i lindi dyshimi, dhe vuri dy tė tilla, duke i kryqėzuar.
E zakonshmja iu pėrgjigj kėsaj shenje telegrafike me tre koka tė zeza, njėra sipėr tjetrės.
Me tu vėnė pėr udhe ky shkėmbim, ato vazhduan tė komunikojnė, pa thėnė asgjė, thjesht pėr tė pėrgjuar. Pastaj, duket qė e zakonshmja mė e guximshme, mbėshtolli pėrreth pikės sė vogėl prej ēeliku njė fije letre ku kishte shkruar : "Posta qendrore, bulevardi Malesherbes, C.D."
Atėherė ato i shkruan njėra-tjetrės. Isha i humbur. Ti e kupton qė kjo nuk ka qenė kėshtu kot ndėrmjet tyre. Ato vepronin me kujdes, me dinakėri, nė afkt ashtu siē duhet nė raste tė tilla. Por e zakonshmja guxoi pėrsėri dhe i la takim tjetrės.
Ēfarė i kanė thėnė njėra-tjetrės, kėtė nuk e di ! Di vetėm qė unė i kam hequr pasojat e kėsaj bisede. Dhe ja e gjitha !
- Kaq ?
- Po.
- Dhe ti nuk sheh asgjė mė tepėr ?
- Mė fal, i takoj por tani si mik ; nuk jemi prishur krejt nė fakt.
- Po ato, janė takuar pėrsėri ?
- Po, i dashur, ato janė kthyer nė shoqe tė ngushta.
- Shiko, shiko. Dhe kjo nuk tė jep ndonjė ide ?
- Jo, ēfarė ?
- Rrotė qė je, ti bėsh ato tė fillojnė tė ngulin gjilpėra mbėrthyese tė dyfishta !
Titulli: Histori Te Shkurtra .... 
Fri Nov 02, 2007 11:19 pm