Intriga e zonjes franceze per mbretin e Shqiperise

Kronikat rozë të salloneve të Parisit, për fronin e Shqipërisë
Aventura e dukës Ferdinand de Montpensier që kërkoi të ishte mbret i shqiptarëve dhe arsyet se pse u tërhoq ai

Ishte një kohë kur Shqipëria edhe ishte edhe nuk ishte. Një kohë kur princër apo sharlatanë nga më të ndryshimit tentonin të bëheshin mbretër apo gjithçka tjetër mbi një vend që sapo kishte fituar pavarësinë. Është pikërisht ky momenti, kur veç një klouni cirku që thuhet se mbretëroi për pesë ditë në Durrës, në lojë u futën edhe fisnikë të Evropës, një pjesë e të cilëve ishin thjeshtë aventurierë, ndërsa të tjerë u shtyn nga vendet e tyre me qëllime politike. Një lojë e tillë duket se është luajtur jo vetëm në zyra dhe korrespondenca diplomatike, por edhe në sallonet mondane të Parisit, kur zonja të bukura kanë “marrë përsipër” të zgjidhin çështjen dhe fatin e kombit shqiptar. Për një të tillë flitet në artikullin eNju Jork Times të 6 prillit 1913, kur duke cituar një gazetë franceze mësohet se një zonjë mjaft e famshme e Parisit që kishte magjepsur Dukën Ferdinand de Montpensier, së bashku me miq të saj aventurierë, kanë shtyrë Dukën edhe ky mjaft aventurier për nga natyra që të përpiqej të zinte fronin e Shqipërisë. Times i referohet një gazete të Parisit, që thotë se e gjithë loja ishte bërë për të rrjepur dukën e kamur nga paratë.Duka i Montpensier është regjistruar në fakt si pretendent për fronin shqiptar në vitin 1913 dhe është tërhequr pak javë pas këtij artikulli duke deklaruar se nuk hiqte dorë nga qytetaria franceze, për asnjë fron në botë. Intrigat rreth Montpensierit vëlla i Dukës së Orleansit (trashëgimtar i fronit francez, edhe pse vetëm në mënyrë simbolike pasi vendi ishte republikë), janë paraqitur në forma të ndryshme nga Baroni Nopça edhe ky një pretendent për fronin vakant, i cili thotë se kishte qenë ai që i kishte prishur planet Montpensierit.

Historia e këtij të fundit është shumë kontradiktore. Ai fillimisht është vetëpropozuar me anë të disa miqve të tij shqiptarë, për të qenë mbreti i tyre dhe më pas ka "refuzuar" fronin. Duket se nxitjen për të qenë mbret i një mbretërie që nuk ekzistonte Montpensieri e ka marrë pikërisht nga një grup oborrtarësh të tij dhe zonjës së bukur dhe enigmatike që përmendet në Nju Jork Times.Sipas një tjetër medie mjaft të njohur në SHBA, "Time Magazine" më 1913 Montpensier zbriti në Vlorë dhe u ofrua si Mbret i Shqipërisë duke thënë: "Unë i kam rënë shpesh vërdallë botës, duke vrarë luanë, tigra dhe hipopotamë. Tani jam këtu për të vrarë armiqtë tuaj." Sipas Time ai u detyrua nga Gjermania dhe Austria të tërhiqte ofertën e tij. Ndërsa Baroni Nopça, tregon në kujtimet e tij se ai kishte zbuluar komplotin e Montpensierit dhe kishte detyruar Fan Nolin ta dekonspironte këtë përpjekje në Kongresin e Triestes, ku pritej të caktohej fati i Shqipërisë. Versioni tjetër është që duka mjaft aventurier për nga natyra, u tërhoq pas presionit të familjes së tij, që e kërcënoi se do t’i hiqte titujt që gëzonte nëse pranonte ofertën. Tërheqja e tij nga kandidimi, vjen 3 javë pas publikimit të këtij artikulliqë akuzonte një grup sharlatanësh pjesë e oborrit të tij se e kishin shtyrë në këtë rrugë me qëllim që të përfitonin pasuri. Pikërisht më 25 prill 1913 Montpensieri, duke parë se nuk mund të realizonte ëndrrën e tij apo i shtyrë nga presioni,vendosi të tërhiqej burrërisht duke pretenduar se fronin ia kishin ofruar dhe ai kishte refuzuar ta merrte atë. Më 25 prill 1913 ai citohet të ketë shkruar: “Nuk ka asnjë kurorë në botë që do të më tërhiqte, nëse për ta marrë atë do të duhej të vija në diskutim dy tituj për të cilët jam krenarë, atë të qytetarit të Francës dhe atë të Princit Francez. Kështu jam i detyruar të mohoj çdo lloj kandidature për kurorën e Shqipërisë". (Burimi: Arkiva Diplomatike franceze, vol. 127, fq. 96, e publikuar në internet në një faqe që i kushtohet historisë së princërve të Orleanit). Sidoqoftë, duka francez i ndihmuar edhe nga dy kandidatë të tjerë arriti që me jahtin e tij "Mekong", të thyente bllokadën që flota greke i kishe bërë portit të Vlorës. Ai dhe jahti i tij do të ishin prezentë edhe në një sërë luftash dhe aventurash të tjera, ku ai merrte pjesë pa qenë i ftuar për të fituar titullin e heroit dhe aventurierit të madh.

Intriga e zonjës franceze, për mbretin e Shqipërisë

Një grua mjaft e famshme dhe shumë e bukur e kryeqytetit të Francës vuri në lojë Dukën e Montpensier, duke e futur në garë për fronin e Shqipërisë

Paris 6 prill 1913- Duka i Montpensierit, në përpjekjet e tij për marrë fronin e Shqipërisë, duke se është shtyrë dhe bërë vegël i një grup aventurierësh të paskrupullt dhe në krye të intrigës ndodhet një grua mjaft e bukur dhe e famshme në Paris. Lajmi është siguruar nga gazeta franceze “L’Intransigeant”, në një artikull në të cilin emrat e personave të akuzuar janë fshehur mjaft mirë pas inicialeve të tyre.

Hetimi i kryer nga korrespondenti i Nju Jork Times, dështuan për të zbuluar nëse kjo histori ishte e vërtetë apo e rreme, pasi miqtë e personave të përfshirë në aferë kanë preferuar të mos flasin. “Fatmirësisht,” thotë “L’Intransigeant”, “Franca nuk ka interesa direkt në Shqipëri. Do të ishte e kotë t’i lejonim vetes të implikoheshin, nga disa manovratorë të paaftë, në çështjen e vështirë të Shqipërisë, të cilën Evropa tani duhet ta zgjidhë”, thuhet në artikullin e të përditshmes franceze.

Çdo kush që është i mirë informuar mbi çështjen në fjalë, e di mirë që Duka i Montpensierit nuk ka shansin më të vogël për të mbretëruar mbi Shqipërinë. E vërteta është që shoqëria e tij është mjaft e përzier në këtë punë dhe duket se në krahë të fisnikut të nderuar ndodhet një farë G.N dhe disa aventurierë të tjerë, të cilët tashmë ia kanë hedhur paq princit. Pasi ja kanë grirë kuletën, ata tani po përpiqen ta peshkojnë dhe ta fusin në ujërat e turbullta për të ngritur një feud në Shqipëri që duket se do të mbushë xhepat e tyre sërish.

Intriga drejtohet nga Parisi. Sipas të gazetës lokale gjithçka është kurdisur dhe luhet nga duart e një gruaje shumë të bukur dhe me ndikim të madh në jetën mondane të vendit. Princi i magjepsur prej saj, i dhënë pas sportit, me kurajë të madhe dhe i dashuruar pas aventurësdhe me një karakter kryengritës por të sinqertë e ka gjetur veten të papërgatitur para intrigës së ngritur nga oborri i tij i vogël, e ka lejuar veten të tërhiqet prej hundësh pa e ditur se ku po e çojnë.Gazeta franceze thotë se Ministri i Punëve të Jashtme është përgatitur të denoncojë këta “miq” jo shumë të kujdesshëm, të cilët po përdorin një emër të madh, për të ngritur një skemë për përfitime personale.

Një vend pune si mbret

7 prill 1924/Time Magazine

Kurora e Shqipërisë u është ofruar dy herë amerikanëve. Fillimisht Xherome Bonaparatit të Manhatanit dhe më pas milionerit Herri F. Sinkleir. Por javën që shkoi, Ulises Grant-Smith, Ministër i SHBA-së në Tiranë, njoftoi se milioner ëndërrimtar kish trokitur në derën e tij, për të parë nëse ai "vendi i punës" për mbret ishte ende bosh. Emri i milionerit u mbajt i fshehtë për arsye të etikës. Ai thuhet se kishte hyrë në Tiranë aq i pasur sa mund t'i lejonte vetes të mos sillej me edukatë. Ai i tha ambasadorit (ministrit) se kishte ëndërruar të ishte Mbret i Shqipërisë dhe se kishte kaluar oqeanin për të parë nëse kishte mundësi të vinte në jetë ëndrrën e tij. Një mik e nxori atë jashtë kryeqytetit dhe prej atij momenti asgjë nuk u dëgjua më për njeriu që donte të bëhej mbret.

Dashuri dhe politikë

03 shtator 1923/ Time Magazine

Mbretëresha Mari e Britanisë, shkaktoi shumë thashetheme në Paris dhe Londër, duke shkaktuar një seri zhurmash të palejueshme për një të sërës së saj. Zyrtarisht ajo kishte udhëtuar për në Paris për të blerë një karrocë për fëmijën e parë (do të lindë muajin e ardhshëm) të vajzës së saj Mbretëreshës Mari të Jugosllavisë. Por duket se qëllimi i saj i vërtetë ishte shkuesia dhe politika.

Mbretëresha, thuhet se kishte ujdisur martesat mes vajzës së saj Elizabet dhe Mbretit Xhorxh të Greqisë, djalit të saj Karol dhe Priceshës Helenë të Greqisë, vajzës së saj Marie dhe mbretit Aleksandër të Jugosllavisë. Por tani ajo ka në dorë edhe dy fëmijët e tjerë, princin Nikola dhe princeshën Ileana. Çfarë do të bëjë me ta? Nikollën ajo do ta bindë të pranojë fronin vakant të Shqipërisë, ndërsa duket se do të ndreqë një martesë të tij me Ileanën, e cila duket se është pëlqyer nga princi i Uellsit....

Klloun cirku për mbret

Sharlatani gjerman i quajtur Oto Vite (kloun cirku), i cili ngjante me Halim Edine, arriti të bindte "kryengritësit" dhe Haxhi Qamilin se ishte djali i Padishahut dhe në këtë mënyrë, mbajti për 5 ditë me radhë kolltukun mbretëror. Historia e Vite nuk është konfirmuar nga ndonjë dokument zyrtar veç, një shënimi në regjistrat e policisë Gjermane e cila nuk dihet se përse e kishte arrestuar klounin. Në shënimin përbri emrit të tij thoshte se në kartën e identitetit ishte shkruar: "Kloun cirku... një herë e një kohë mbret i Shqipërisë". Vite pretendonte se kishte zbritur në Durrës, ku njerëzit e Haxhi Qamilit e kishin kurorëzuar mbret më 13 gusht 1913.Ai shoqërohej nga trupa e tij dhe miku i ngushtë Maks Shlepsig, që ushtronte profesionin e "ngrënësit të shpatave". Ai tregon se që në ditët e para krijoi një harem dhe pastaj i shpalli luftë Malit të Zi. Sipas dëshmisë së tij, në momentin që u zbulua mashtrimi ai së bashku me "ngrënësin e shpatave" arritën të largoheshin duke vjedhur dhe një pjesë të "thesarit mbretëror". Historia e tij mbetet e pa vërtetueshme, sidoqoftë ajo ka shërbyer si fabul për romanin e Harri Turtledove "Every Inch a King" (Në çdo centimetër mbret).