Dashuria dhe shthurja e saj ne shoqerine perendimore ....

Dashuria dhe shthurja e saj në shoqërinë perëndimore bashkohore

“Ai që beson se të gjitha frutat
piqen përnjëherazi sikur luleshtrydhet,
nuk di asgjë për rrushin”.

********************************************
Paracelsi

Njeriu nuk mendon që dashuria nuk ka vlerë. Përkundrazi, ka nevojë ; vrapon të shikojë seri te pafundme filmash apo telefilmash dashurie, i lumtur apo i merzitur, degjon kenge dashurie, megjithate askush s’beson se ka shume gjera për të mesuar mbi dashurine. Shumë njerëz mendojnë se fjala dashuri do të thotë “të të duan“ në vënd që të duash ; për ato problemi është si t’ia bëjne që të « duhen » nga të tjerët.

Gabimi qëndron ne faktin se ngatërrohet procesi i eksperiencës fillestare të « të rënit në dashuri » me gjëndjen permanente të « të jesh i dashuruar ».Ne shoqerine moderne mendimet dhe opinjonet jane shume subjektive dhe relativisht perputhen me njëra tjetrën,por sipas meje dicka është e sigurte; te rinjte apo te rejat në kohën që po jetojme jane shume te ndikuar psikologjikisht, dhe anojne me teper, drejt aspektit estetik te eksperience fillestare.Nuk ka asgje te gabuar, sepse edhe ne ditet tona shume jane te mendimit aristotelian, se estetika eshte misherimi i etikes dhe e ndjenjave fisnike, por kjo gje sjell nje divegjence mes impaktit te pare te shkaktuar nga bukuria estetike dhe vazhdueshmerise se saj qe menjehere lind e kufizuar.Nga kjo piknisje behet shume e veshtire te arrihet gjendja permanente i/e „te jesh i/e dashuruar“. Duhet që të dashurojme për të qënë të lumtur, me shpresen qe kjo ndjenje të jetë reciproke.Ne qofte se ndodh keshtu, mendoj se gjithcka do te jete me e lehte per tu perballuar ne nje te ardhme drejt se ciles po mberrijme pa ide te qarta.

Në qoftë se dashuria është një nga kapacitetet e karakterit të rritur dhe frutdhënës, rrjedh që kapaciteti i të dashuruarit në një jete individuale , në c’do qytetrim,varet nga influenza që ky qytetrim ka mbi përsonin.

Duke folur mbi dashurine ne qytetrimin perendimor bashkohor, lind pyetja nese struktura shoqërore e qytetrimit modern, dhe fryma që lind nga ky qytetrim, anojnë drejt zhvillimit të dashurise apo jo.

Përgjigjia është negative.

Asnje vezhgues objektiv i shoqerise perndimore mund te dyshoje qe dashuria – dashuria ndaj vellajt, ndaj nenes, dhe dashuria erotike – eshte një fenomen relativisht i rrallë, dhe që vëndi i saj të jetë zënë nga disa forma pseudo-dashurie që në realitet janë dhe keto të fundit forma të shthurjes së dashurisë.

Kapitalizmi modern ka nevojë për njerëz që bashkpunojn; që duan të konsumojn gjithmon e me shume; qe shijet e tyre te jene te standartizuara në menyre që të jete më e lehte për ti parashikuar dhe per të ndikuar mbi to. Ka nevoje për njerëz që ndihen të lire dhe të pa varur, që të mos jenë nën asnje forme autoriteti dhe gjithashtu të gatshem të marrin urdhera, te bejne ate qe pritet prej tyre, ti pershtaten makines moderne që nuk ka freksion; që të mund të drejtohen pa përdorimin e forcës, të perkulur pa asnje synim, pervec se te funksionojne, te ecin perpara, te prodhojne pa ndalim.

Cili është qëllimi?
Njeriu modern është i ndare nga vetvetja, prej llojt të tij, nga natura. Eshte shnderruar ne nje objekt, ndjen forcen e tij jetësore si nje investim ku ai duhet të beje te pa munduren per nje perfitim sa me te madh ne kushtet e tregut te sotem. Marrdheniet njerezore jane sikur ato te pjeseve perberese të një makinerie, ku scila pjesë është e lidhur ngusht me atë që e ka ngjitur, dhe ku nuk ka shume ndryshime në mendime , ndjenja, dhe në veprime. Ndersa te gjithe mundohen te rrijne prane njeri tjetrit, secili ngelet mjerisht i vetem, i zhytur ne nje ndjesi te thelle pasigurie, padurimi dhe faji. Qytetrimi yne ofron shum shanse njerezimit per te qene “i vetdishem per pavetdijen”, e kesaj vetmie: e para nga te gjitha eshte rutina e punes mekanike, burokratike, qe ndihmon njerezit per te qene te pavetdishem per deshirat njerezore themelore. Meqe rutina vetem nuk ja del, njeriu kapercen gjendjen e dshperimit te pavetdishem nepermjet rutines se zbavitjes, te konsumimit pasiv te tingujve dhe imazheve te ofruara nga industria e zbavitjes. Lumturia sot per sot per njeriun do te thote “zbavitje” . Te zbavitesh do te thote te consumosh, te blesh ushqim, pije, cigare, libra, filma – gjithcka eshte e konsumuar e gelltitur. Bota eshte nje objekt i madh qe ngjall tek ne uri, eshte nje molle e madhe, nje shishe e madhe, nje gji i madh; ne jemi konsumatoret, njerezite e pritjes se perjetshme, shpresuesit e pa shprese, te zhgenjyerit e perjetshem, jemi te nenshtruar sepse s’kemi rruge tjeter.

Per te perdorur nje term te filozofit te Günther Anders jemi ne nje epoke
“ turpi Promeitik”, ne te cilen jemi brenda nje fenomeni pamjaftushmerie, te nje disnivelli promeitik( distanza qe behet perhere dhe me e dadhe mes njeriut dhe natyres, ne sensin qe po largohemi sa here dhe me teper per arsye te zhvillimit te tepruar te shoqerise industriale).

***********************************************

Per sa i perket “dashurise”, gjendja e saj i corrispondon karakterit shoqeror te njeriut modern. Keshilluesi martesorna thote se burri duhet “ta kuptoje” gruan e te jete i dobishem. Duhet te komentoje pozitivisht fustanin qe ka veshur, pjaten e shijshme qe ka pergaditur per darke . Ajo, duhet ta kuptoje kur kthehet ne shtepi i lodhur dhe i merzitur, duhet te degjoje me vemendje problemet qe ka burri, nuk duhet ta ofendoje nese ai ka harruar ditelindjen apo pervjetorin e marteses. Ky lloj raporti sjell nje marrdhenje pa pengesa mes dy personash qe jane te huaj mes tyre per gjthe jeten, qe nuk arrijne kurre te jene ne nje “marrdhenje autentike”, por qe shtyjne kohen me miresjelljet e tyre reciproke. Por kjo sjell nje teprim ne lidhje sepse jeta eshte konflikt, eshte e mbushur me veshtiresi,dhe vjen nje moment ku kuptohet, dhe aty nis percarja.

Shpirti i grupit, i tollerances reciproke ne pune aplikohet dhe ne lidhjet mes cifteve, dhe, eshte nje nga fenomenet bashkohore te reja. Direkt mbas luftes se II boterore lindi nje concepì i dashurise ku thuhej dhe besohej se plotesimi seksual ishte baza e nje lidhjeje te lumtur. Mendohej se baza e pakenaqsive ne martesat dhe ne lidhjet e te rinjeve duhej te kerkoheshin ne nje “ pakt seksual”, arsyet e kesaj pakenaqsie i atriboheshin “gabimit” ne sjelljen seksuale. Ishte opinjon i pergjithshem se teknika e drejte ishte zgjidhja e problemit. Dashuria nuk eshte konseguenza e nje pershtatjeje seksuale, por e nje lumturie seksuale, dhe, te gjitha ato qe u thane me siper jane conseguenca e dashurise. E deshmon nje nje mori materialesh te karakterit psikologjik. Studimet mbi problemet seksuale me frekuente- impotenza tek burrat- ftohtesia tek grate- deshmojne se problemi nuk qendron ne injorancen seksuale por tek barrierat mes cifteve qe nuk ben te mundur lindjen e dashurise se vertete. Frika dhe turpi per seksin e kundert jane shkaku i kesaj veshtirsie qe ndalojne personin te jepet plotesisht.

Per Froidin :

Dashuria ishte mbi te gjitha nje fenomen seksual.“ Nbasi njeriu kishte zbuluar se dashuria seksuale i jep kenaqesite me te medha, duke u bere per të prototipi i c’do lumturie, si rrjedhoje duhet te jete i shtyre qe te kerkoje lumturine ne marrdhenjet seksuale“. Ndryshimi mes dashurise irracionale dhe dashurise si shprehje e maturitetit nuk ekziston per Froidin. Te renit ne dashuri kufizohet gjithmone me anormalen, eshte gjithmone e karakterizuar nga sugjestioni, nga verbimi perballe realitetit, dhe eshte nje trasferim i objekteve te dashurise ne kohen e femijrise.

» DASHURIA, si koncept ne shoqerine e sotme
» Dashuria Ne Int :E Vertet Apo Nje Imagjinate !!!
» Dashuria Ne Emigracion
» cfare ndryshimi ka dashuria na cmenduria /njesoi jane?
» Dashuria Me Shikim Te Pare